Мектеп, аймақ, ел деңгейінде білім алушылардың  ұжымдық және жеке жобаларды, зерттеулерді, диаграммаларды жасауын және карталарды құруды, плакаттар мен суреттер салуын, конкурстар мен акциялар өткізуін, рөлдік ойындарды, нұсқаулықтарды әзірлеуін, жарнама жасау мен көрме ұйымдастыруын, сайттарды әзірлеуін, стартаптар мен бизнес-жобаларды, кездесулер мен пікірталас турнирлерін, экскурсиялар мен тақырыптық жорықтарды, волонтерлік бастамалар жасауын жоспарлауға болады. 

ТДМБ компонентін мұғалімнің оқу процесіне тиімді кіріктіруін қамтамасыз ету үшін мыналарды ескеру қажет:

- білім алушылардың жас ерекшеліктері және олардың әлеуметтік тәжірибесі;

- білім алушылардың зерттеулерді, жобаларды іске асыруға қатысудағы еркіндігі;

- мәселе бойынша қолжетімді оқу материалдарының болуы;

- ұжымдық талқылаудың маңыздылығы;

- сандық ресурстарды пайдалану.

Оқу процесі және білім алушылардың ТДМБ компонентін түсінуіне қол жеткізу, икемді құзыреттіліктерді қалыптастыру өздігінен жүрмейді, бірақ зерттеуге, талқылауға, ұжымдық шешім қабылдауға, әртүрлі ресурстарға негізделген танымдық, қанықты, қызықты оқу процесін ұйымдастыруды талап етеді.

Жаһандық контекстер

Педагогтің оқыту процесінде жаһандық контекстерді оқу пәндерін оқыту барысында қолдануы маңызды.

Жаһандық контекстер тиімді контекстік зерттеу, оқу мен оқытудың шынайы перспективаларын қамтамасыз ететін нақты параметрлерді, оқиғаларды немесе жағдайларды анықтау үшін ортақ тілді қамтамасыз етеді.

Педагогтер зерттеу үшін жаһандық контексті таңдағанда, олар келесі сұрақтарға жауап береді.

•     Біз неліктен осы зерттеумен айналысамыз?

•     Бұл тұжырымдамалар неліктен маңызды?

•     Мен үшін түсіну неліктен маңызды?

•     Адамдар неліктен бұл тақырыпқа мән береді?

Оқыту мен үйретуге арналған контекстер қоғамды зерттеуге және планетаға бірлесіп қамқорлық жасауға шақырады. Олар жергілікті, ұлттық және жаһандық қауымдастықтар, сондай-ақ жастардың нақты мәселелері туралы ойлауды ұсынады. Тәрбиешілер курстың бірліктері бойынша мағыналы оқытудың фокусын белгілейтін бір жаһандық контексті анықтай алады.

Таңдалған жаһандық контекст мұғалімдер мен білім алушылардың тақырыпты зерттеу барысында қоятын сұрақтарын анықтайды.

Жаһандық контекстер бойынша көптеген зерттеулер бір-бірімен тығыз байланысты және тақырыпты зерттеу барысында басқа жаһандық контекстерге қатысты мәселелерді де қарастыруға болады.

Жаһандық контекст арқылы пәндік мазмұнды зерттеу білім алушылардың ақырыпты тереңірек түсінуіне және білімді нақты өмірде қолдануына мүмкіндік береді. Зерттеудің, әрекеттің және рефлексияның қайталанатын циклдері білім алушыларды академиялық білімнен практикалық түсінуге жетелейді, жеке және әлеуметтік жауапкершілікті зерттеуге және білуге оң көзқарастарды дамытады (кестені қараңыз).

Жаһандық контекстер

Жаһандық контекст

Негізгі сұрақтар мен оның сипаты

Зерттеу мысалдары

Тұлға және қарым-қатынас

Мен кіммін? Біз кімбіз?

Білім алушылар жеке тұлғаны; сенімдер мен құндылықтарды; жеке, дене, психикалық, әлеуметтік және рухани денсаулықты; адами қатынастарды, соның ішінде отбасы, достар, қауымдастықтар мен мәдениеттерді; адам болудың нені білдіретінін зерттейді

Ықтимал зерттеулер

Бәсекелестік және ынтымақтастық

Командалар, мүшелік және көшбасшылық

Тұлғаны қалыптастыру

Өзін-өзі бағалау. Мәртебе.

Жеке күштер мен іс-әрекеттер

Қарым-қатынас, мотивация, Тәуелсіздік

Бақыт және гүлденген өмір

Физикалық, физиологиялық және әлеуметтік даму

Денсаулық және әл-ауқат

Өмір салты

Таңдау

Адам табиғаты және адамның қадір қасиеті моральдық этикалық пайымдаулар

Сана мен ақыл

Кеңістік пен уақыттағы бағдар

"Қайда" және "қашан" сөздерінің мағынасы қандай?

Білім алушылар жеке тарихты зерттейді;

үйлер мен сапарлар; адамзат тарихындағы бетбұрыс кезеңдер; жаңалықтар; зерттеу және орын ауыстыру

адамзат; жеке, жергілікті және өркениет тұрғысынан 

адамдар мен өркениеттің қарым-қатынасы мен байланысы.

Жаһандық перспективалар.

Ықтимал зерттеулер

Өркениеттер мен әлеуметтік тарих, мұра, қажылық, қоныс аудару, орын ауыстыру және бөлісу

Дәуір, эра, бетбұрыс және "үлкен тарих"

Масштаб, ұзақтық, жиілік және өзгергіштік

Халықтар, шекаралар, алмасу және өзара әрекеттесу

Табиғи және адам пейзаждары мен ресурстары

Даму, шектеулер және бейімделу

Жеке және мәдени көрініс

Шығармашылық ойды білдірудің табиғаты мен мақсаты қандай?

Білім алушылар идеяларды, сезімді, табиғатты, мәдениетті, сенімдер мен құндылықтарды анықтау және білдіру тәсілдерін; біз ойлайтын, кеңейтетін және шығармашылық әлеуетке ие болатын тәсілдерді, эстетикалық бағамызды зерттейді

Ықтимал зерттеулер

Шеберлік, қолөнер, жаратылыс, сұлулық

Өнімдер, жүйелер және мекемелер

Шындықтың әлеуметтік құрылымдары

Негізгі ережелер мен өмір салты

Сыни сауаттылық, тілдер және лингвистикалық жүйелер

Идеялар, салалар мен пәндер тарихы

Талдау және аргумент

Өзін-өзі тану және дерексіз ойлау

Кәсіпкерлік, тәжірибе және құзыреттілік

Ғылыми және техникалық инновациялар

Біз өмір сүріп жатқан әлемді қалай түсінеміз? 

Білім алушылар табиғат әлемін және оның заңдылықтарын; адамдар мен табиғат әлемі арасындағы өзара әрекеттесу; адамдардың ғылыми принциптер туралы түсініктерді қалай пайдаланатынын; ғылыми және технологиялық жетістіктердің қауымдастықтар мен қоршаған ортаға әсерін; қоршаған ортаның адам әрекетіне әсерін; адамдардың қоршаған ортаны өз қажеттіліктеріне қалай бейімдейтінін зерттейді

Ықтимал зерттеулер

Жүйелер, модельдер, әдістер; өнімдер, процестер және шешімдер

Бейімделу, тапқырлық және алға жылжу

Мүмкіндік, тәуекел, салдар және жауапкершілік

Жаңғырту, индустрияландыру және әзірлеу

Сандық өмір, виртуалды орта және ақпарат ғасыры

Биологиялық төңкеріс

Математикалық жұмбақтар, принциптер және жаңалықтар


Соңғы өзгеріс: бейсенбі, 6 ақпан 2025, 1:29 PM